Του Χαριδημου Κ. Τσουκα*
Ενας Αμερικανός αξιωματικός στον πόλεμο του Βιετνάμ έκανε το ακόλουθο διαστροφικό σχόλιο, μετά την πρωτοφανή αγριότητα των ανδρών του για την κατάληψη ενός χωριού: «Προκειμένου να σώσουμε το χωριό, έπρεπε να το καταστρέψουμε». Παρατηρώντας για μια ακόμη χρονιά τις εθιμοτυπικές, πλέον, καταλήψεις των γυμνασίων και λυκείων της χώρας, οδηγείται κανείς σε παρόμοιο συμπέρασμα: για να σώσουν υποτίθεται τη δημόσια εκπαίδευση, οι καταληψίες πρέπει να την καταστρέψουν! Η αυτοκαταστροφική μανία που χαρακτηρίζει όλο και περισσότερο τη σημερινή Ελλάδα, βρίσκει την πιο πλήρη έκφρασή της στη δημόσια εκπαίδευση: κλειδωμένα σχολεία, κατεστραμμένα θρανία, σκουπίδια, ιδεολογικός αφιονισμός, διαπληκτιζόμενοι γονείς. Και μη χειρότερα!
Σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, η καινούργια σχολική χρονιά εγκαινιάζεται με μαθήματα, στην Ελλάδα με καταλήψεις. Σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες συζητούν τρόπους να καταστήσουν τα σχολεία πιο αποτελεσματικούς χώρους μάθησης, στην Ελλάδα το πιο πιεστικό αίτημα είναι, ναι, να ανοίξουν τα σχολεία! Σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. ενισχύεται ποικιλοτρόπως η δημόσια εκπαίδευση, στην Ελλάδα καταρρέει. Αν το Διαδίκτυο είναι το σύμβολο της εκπαίδευσης στη δικτυακή κοινωνία, στην Ελλάδα είναι το λουκέτο! Απελπισία!
Καταλαμβάνουν τα σχολεία, λένε, για να διαμαρτυρηθούν, μεταξύ άλλων, για τις ελλείψεις σε σχολικά βιβλία και τα κενά σε καθηγητές. Τα προβλήματα αυτά είναι όντως υπαρκτά. Είναι απαράδεκτο για μια σύγχρονη χώρα να μην μπορεί να στείλει εγκαίρως βιβλία και καθηγητές σε σχολεία. Δεν χρειάζεται κάτι περισσότερο από βασικές ικανότητες project management, τις οποίες εδώ και μερικές δεκαετίες το υπουργείο Παιδείας των αποσπασμένων καθηγητών-υπαλλήλων προφανώς δεν διαθέτει, και κανένας υπουργός δεν φρόντισε να τις αποκτήσει. Η παιδεία για τους υπουργούς Παιδείας μάλλον είναι «αγγαρεία», για να θυμηθούμε έναν φαιδρό πρώην υπουργό.
Προσέξτε όμως τη διαστροφή: οι καταληψίες εμποδίζουν τη μάθηση γιατί η διαδικασία της μάθησης έχει κενά! Είναι σαν να εκδικείσαι τον γιατρό σου για κάποιες ελλιπείς συμβουλές του στο παρελθόν, καπνίζοντας περισσότερο! Υπάρχει μέθοδος στην τρέλα, όμως, η διαστροφή εξηγείται. Οι μαθητές γνωρίζουν ότι τα δημόσια σχολεία δεν εκπαιδεύουν, τη δουλειά την κάνουν τα φροντιστήρια. Oταν μια ιδεοληπτική μειονότητα καταλαμβάνει ένα σχολείο, δεν επισύρει απαραίτητα την οργή των συμμαθητών τους, αφού δεν νιώθουν ότι στερούνται κάτι πολύτιμο. Το δημόσιο σχολείο έχει πάψει να συνιστά αποτελεσματική κοινότητα μάθησης. Είναι πολλοί οι λόγοι που παρήγαγαν αυτό το αποτέλεσμα.
Στην Ελλάδα οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση είναι οι μικρότερες στην Ε.Ε. ως ποσοστό του ΑΕΠ (3,5%, όταν ο μέσος όρος είναι 5,2% και στις σκανδιναβικές χώρες πάνω από 7%). Αντιθέτως, οι ιδιωτικές δαπάνες γιγαντώθηκαν την τελευταία εικοσαετία: ενώ στις χώρες του ΟΟΣΑ οι ιδιωτικές δαπάνες για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση αντιστοιχούν στο 10% του συνόλου των δαπανών, στην Ελλάδα είναι το 33%. Η πενία δημιουργεί κακές υποδομές, ιδιαίτερα σε κτίρια και εκπαιδευτικές πηγές, όπως είναι οι βιβλιοθήκες και οι τεχνολογίες πληροφορικής, οι οποίες, σε συνδυασμό με την έλλειψη αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου, την ελλιπή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την απειθαρχία των μαθητών και την ισχνή διοίκηση των σχολείων, παράγουν μια κουλτούρα μετριότητας και ένα αρνητικό μαθησιακό κλίμα, το οποίο οδηγεί σε χαμηλές επιδόσεις. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι οι Ελληνες μαθητές κατατάσσονται στις τελευταίες θέσεις στα διάφορα τεστ του ΟΟΣΑ, ή ότι το 20% των μαθητών της Α΄ Γυμνασίου είναι λειτουργικά αναλφάβητοι.
Ενα αρνητικό μαθησιακό περιβάλλον απομειώνει το σχολείο, από κοινότητα γνώσης, σε έναν απλό μηχανισμό μετάδοσης πληροφοριών. Τα παραπλανημένα παιδιά των καταλήψεων δεν αντιλαμβάνονται ότι αυτό που πρωτίστως καταστρέφουν είναι η αυτονόητη εκπαιδευτική ρουτίνα, η λεπτή σχέση καθηγητή - μαθητή, η ευαίσθητη μαθησιακή κουλτούρα. Την εκπαιδευτική διαδικασία δεν την ξαναπιάνεις εκεί που την άφησες, όπως ένας αθλητής χάνει τη φόρμα του αν σταματήσει να προπονείται για ένα διάστημα. Η εκπαίδευση είναι άθλημα, όχι μηχανική λειτουργία. Στην εκπαίδευση δεν πραγματοποιείται απλή μεταφορά πληροφοριών αλλά μετοχή σε μια κοινότητα αξιών. Η εκπαίδευση απαιτεί κόπο, πειθαρχία και υπακοή, ακριβώς τα αντίθετα από αυτά που ξεφωνίζουν οι καταληψίες. Η φαντασία, μας θυμίζει ο Αϊνστάιν, απαιτεί ιδρώτα - ενεργοποιείται σε εκείνους που μοχθούν και πειθαρχούν. Ρωτήστε την Κική Δημουλά και τον Θανάση Φωκά.
Η παθιασμένη αναζήτηση της αριστείας δεν συγκαταλέγεται στις συλλογικές μας αξίες: συμβιβαζόμαστε με τη μετριότητα, ανεχόμαστε την αθλιότητα, γυρίζουμε αδιάφορα την πλάτη στην αυτοκαταστροφική διαμαρτυρία. Ενα συλλογικό αγαθό μετατρέπεται σε ιδεολόγημα και απαξιώνεται από αυτούς που δήθεν το υπερασπίζονται. Την επόμενη φορά που θα ακούσετε έναν πολιτικό να αερολογεί για την «κοινωνία της γνώσης», φέρτε στο μυαλό σας τα λουκέτα της Γκράβας και θα 'χετε μια εικόνα της σημερινής Ελλάδας χωρίς ψιμυθιώσεις.
* Ο κ. Χ. Κ. Τσούκας (htsoukas@alba.edu.gr) είναι καθηγητής Οργανωσιακής Θεωρίας στο ALBA (στην ερευνητική θέση «Γεώργιος Δ. Μαύρος») και στο University of Warwick (http://htsoukas.blogspot.com).
5 σχόλια:
Οταν το σχολειο δεν βοηθα στην εισοδο των μαθητων στην τριτοβαθμια εκπαιδευση, πραγμα που το κανει με επιτυχια η ιδιωτικη παραπαιδεια, πιο αληθεια να ειναι το κινητρο για την παρακολουθηση των μαθηματων στα σχολεια;
Τα παιδια των καταληψεων βρισκοντας το αλλοθι της βελτιωσης των υποδομων, απολαμβανουν αυτο που το κακιστο συστημα παιδειας τους στερει, τον ελευθερο τους χρονο.
Ελευθερο χρονο διεκδικουν τα παιδια αλλα δεν μπορουν να το φωναξουν γιατι φοβουνται οτι παλι θα αντιδρασουμε ασχημα.
Κυριοι το συστημα παιδειας ειναι αποτυχημενο, αυτοι που δεν το αλλαζουν προσπαθουν τις ευθυνες τους να τις φορτωσουν στους μαθητες.
Λυσεις υπαρχουν, το πολιτικο κοστος των λυσεων εχει κανείς πολιτικος κότσια να το αναλαβει;
Άσχετο ίσως με το θέμα, ΣΧΕΤΙΚΟ όμως με την πολιτεία που ζούμε:
Δείτε τί έκανε ο κ. KILL-τίδης, ο υφυπουργός Αγρανάπτυξης καλέ: Μόλις το ΣτΕ ακύρωσε απόφασή του για το κυνήγι (με το σκεπτικό ότι φέτος χάθηκαν πολλά ζώα από τις πυρκαγιές, να μην σκοτώσουν οι κυνηγοί όσα διασώθηκαν) αυτός ο λαμπρός και πολλά υποσχόμενος (στους κομπλεξικούς και φασίστες) νέος έβγαλε "αστραπιαία" νέα διαταγή ξαναεπιτρέποντας το κυνήγι!
Γειά σας.
Εγώ πάω τώρα να "KILL" κι αλλού, τον κ. KILL-τίδη... Κι είναι και γιατρός, τρομάρα του...
Υ.Γ.
Έχω "εφεύρει" και μιά σειρά αναπτύξεις του αρκτικόλεξού σου.
Εν καιρώ θα σού τίς διαβιβάσω.
Γεια χαρά παιδιά.
@vagnes. Αν αναλύσω το σχόλιο σου καταλαβαίνω ότι (και παρακαλώ διόρθωσε με αν κάνω λάθος):
α)Οι μαθητές λόγω μιας διαλυμένης δευτεροβάθμιας παιδείας συντηρούν την ιδιωτική παραπαιδεία.
β)Λόγω Συντάγματος όμως υποχρεούνται να παρακολουθούν παράλληλα και τα διαλυμένα δημόσια σχολεία.
γ) Ως αποτέλεσμα των (α) και (β)δεν έχουν καθόλου ελεύθερο χρόνο.
δ)Λόγο κούρασης και πίεσης από την έλλειψη χρόνου εφευρίσκουν ψευτικές αφορμές για να κάνουν "καταλήψεις" των σχολείων και έτσι να έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο για την ιδιωτική παραπαιδεία και για διασκέδαση.
ε)Τα παιδιά φοβούνται να δηλώσουν "χύμα" το (γ).
στ)Κάποιοι προσπαθούν να φορτώσουν στους μαθητές ευθύνες.
ζ)Λύσεις υπάρχουν αλλά όχι κότσια για να τις εφαρμόσουν.
Τα αντίστοιχα σχόλια μου είναι:
α) Οι μαθητές και οι γονείς τους είναι απόλυτα συνυπεύθυνοι με όλους τους αρμόδιους για την παιδεία Κυβερνητικούς Φορείς.
Για την δομή λειτουργία και ΚΑΤΑΝΤΙΑ των Κυβερνητικών Φορέων είναι απόλυτα υπεύθυνοι οι γονείς.
Η συντήρηση της Ιδιωτικής Παραπαιδείας έγκειται στην απόλυτα υλιστική νοοτροπία του ΈΛληνα κατά την οποία ασχολείται αποκλειστικά και μόνο με ότι "Πληρώνει".
β)Σε συνέχεια του (α) θεωρώ ότι η δημόσια παιδεία για τον Έλληνα μαθητή είναι αναγκαστική "θητεία", χωρίς κόστος οικονομικό και χωρίς κανέναν απολύτως έλεγχο από τους "Δ.Υ" καθηγητές.
(γ-δ)Άρα είναι πολύ βολικό και για τους μαθητές και για τους καθηγητές να βάλουν ένα λουκετάκι, να πάνε για ένα καφεδάκι και μετά να πάνε ξεκούραστοι να ανταλλάξουν γνώση με χρήμα (μόνο ως οικονομικά προσδιορισμένο αγαθό η γνώση αποκτά "αξία" στο υπερκαταναλωτικό Νεοελληνικό μυαλό!
(ε)Όχι δεν φοβούνται απλά το "βαριέμαι" να πάω στο άχρηστο δημόσιο σχολείο δεν θα έφερνε στο "μαθητικό επαναστατικό κίνημα" την πολύτιμη βοήθεια των "εραστών" της επανάστασης-ΜΜΕ!!
(στ)Οι μαθητές έχουν ευθύνη. Έχουν ευθύνη επειδή επέλεξαν να διαβάσουν με τα ίδια βιβλία και τους ίδιους καθηγητές για τον ίδιο σκοπό (Πανπιστήμιο) όχι στις δημόσιες αίθουσες αλλά στις ακριβές ιδιωτικές!
(ζ)Κότσια δεν έχει κανένας σε αυτή τη χώρα. Γιαυτό κρύβεται πίσω από επαναστάσεις, αγέλες, ΜΜΕ, ομάδες, χρήμα!!
Ελπίζω να μην σας κούρασα!!
@Ατρεύς.
Περιμένω να γίνεις ο νονός/νονά μου!
α)Οι γονείς είναι υπέυθυνοι για την παραπαιδεία υπακούοντας στις επιταγές της μόδας,της προκατάληψης και της γενικότερης ανάγκης που έχουν τα παιδιά σε ελλείψεις "γνώσεων"για την είσοδό τους στα κωλοχανεία που ονομάζονται ΤΕΙ ΑΕΙ κτλ.
β)Ίσως θα έπρεπε να μιλήσουμε ή για ένα καρτέλ γνώσης από τους καθηγητές είτε για μιά μεθοδευμένη κίνηση από το εκάστοτε υπουργείο πρόσληψης καθηγητών χαμηλού επιπέδου.Και εξηγώ.
Το καρτέλ έει πως ο καθηγητής σιγά να μην κάνει σωστή προετοιμασία γιατί αν την κάνει ώστε η παράδοση να είναι άψογη(αν έχει την ικανότητα γι αυτό)τότε δεν θα έχουν λόγο τα παιδιά να πάνε στο φροντηστήριό του το απόγευμα,πυ για να λέμε και την αλήθεια είναι ο χώρος του καθηγητή που του αποδίδει τα προς το ζην.
Όσο για την κυβέρνηση σπρώχνει σε τέτοιες καταστάσεις προσλαμβάνοντας καθηγητές με χαμηλού επιπέδου ή ακόμα και χωρίς διδακτορικά ώστε να μην έχουν την πολυτέλεια να παραδώσουν πέρα απο το καθημερινό μάθημα(και πολλές φορές ούτε και αυτό.)Έτσι ανθίζε μοιραία και η παραπαιδεία η οποία είναι πολλή κερδοφόρα για το κράτος(έσοδα από φόρους και κάλυψη θέσεων εργασίας μειώνοντας την ανεργεία).Έχω και άλλα αλλά εν καιρό.
ΚΑλησπέρα κατάντια...
island
Δημοσίευση σχολίου